Արագածոտնի հնավայրեր

Ագարակի հնավայրը ներկայանում է, ինչպես հնագույն բնակավայր-սրբատեղի, ուր սփռված են ծիսական նշանակության բազմաթիվ վկայություններ։

Այստեղ է գտնվում ուրարտական ամենամեծ ժայռափոր դամբարաններից մեկը Հայաստանում, ժայռափոր գերեզմաններ, ծիսական խոռոչներ։

Ագարակի հնավայրում է գտնվում հնագույն փողոցներից մեկը Հայաստանում՝ 5.000 տարի առաջ այնտեղով քայլել են մարդիկ։

Շամիրամ գյուղը մեր օրերում բնակեցված է եզդիներով։ Անմիջապես եզդիական գերեզմանատան հարևանությամբ տարածվում է մի ուրիշ՝ հազարամյակներ առաջ ձևավորված մի դամբարանաբլուր։

Դամբարանները՝ շրջանաձև շարված քարերի տեսքով, որոնց կոչում են կրոմլեխներ, տարածվում են հարյուրավոր մետրեր։ 

Հարևանությամբ, ձորակի մյուս կողմում, տարածվում է Շամիրամաբերդը։

Կաքավաձորը մի ամբողջ պաշտամունքային քաղաք է՝ առեղծվածային ավազաններով, զոհարաններով, միջնաբերդով ու այլ՝ հայտնի ու անհայտ երևույթներով։

Այն գտնվում է բնական հրվանդանի վրա՝ մի կողմից կապված ճանապարհների հետ, մյուս բոլոր կողմերից եզերված կիրճերով։

Այն քիչ է ուսումնասիրված, բայց արդեն բավականին հետաքրքիր տեղեկություններ է փոխանցում մեզ վաղ բրոնզի դարի մարդու մասին։